Prośba o pomoc i cichy ból samotności
— Mamo, cześć, pilnie potrzebuję Twojej pomocy — głos syna w słuchawce brzmiał niczym ton rozkazu, a nie ciepła rozmowa z matką.
Nina Pietrownа stanęła nieruchomo, trzymając pilot, nie włączając wieczornych wiadomości.
— Kirill, dzień dobry. Co się stało? — zapytała ostrożnie.
— Nic poważnego — odpowiedział męcząco Kirill. — Po prostu Kasia i ja kupiliśmy last minute, wylot jest jutro rano.
Nie mieli z kim zostawić Hertoga. Weźmiesz go u siebie?
Hertog — duży, śliniący się dog, którego obecność w małym mieszkanku zajmowała więcej miejsca niż stary kredens.
— Na jak długo? — wiedząc odpowiedź, zapytała Nina.
— Tydzień, może dwa. Zobaczymy. Mamo, kto jeśli nie Ty? Hotel dla psów to dla niego okrutne miejsce, wiesz, jaki jest wrażliwy.
Nina spojrzała na swój świeżo odnowiony jasny tapicerowany narożnik. Oszczędzała na nową tkaninę pół roku, rezygnując z drobiazgów. A Hertog zniszczy go w ciągu kilku dni.
— Kirill, ja… to dla mnie niewygodne, skończyłam remont.
— Mamo, jaki remont? — zabrzmiało w jego głosie zirytowane pytanie. — Przecież tylko tapetę wymieniłaś?
Hertog jest grzeczny, tylko wyprowadzaj go na spacery. Kasia już dzwoni, musimy się pakować. Przywieziemy go za godzinę.
Rozłączył się.
Nie zapytał, jak się miewa, nie złożył urodzinowych życzeń, które miała dzień wcześniej — sześćdziesiąt pięć lat.
Czekała na telefon cały dzień, przygotowała swój popisowy sałatkę, założyła nową sukienkę. Dzieci obiecały przyjść, ale nie pojawiły się.
Kirill wysłał krótki SMS: „Mamo, wszystkiego najlepszego! Jesteśmy zawaleni pracą”. Ola nic nie napisała.
Dziś za to — „pilnie potrzebuję pomocy”.
Nina z ciężkim westchnieniem usiadła na kanapie. Chodziło nie o psa i zniszczoną tapicerkę, ale o upokarzające poczucie własnej roli. Była darmową opiekunką, awaryjną pomocą, ostatnią deską ratunku. Człowiekiem-funkcją.
Przypomniała sobie, jak latami, gdy dzieci były małe, marzyła, by stały się samodzielne.
A teraz uświadomiła sobie, że gorsze niż samotność w pustym mieszkaniu jest serce pełne lęku, czekające na telefon, wiedząc, że potrzebują Cię tylko wtedy, gdy coś od Ciebie chcą.
Musieć błagać ich o uwagę, wymieniając ją na własny komfort i godność.
Po godzinie zadzwonił dzwonek. Na progu stał Kirill z psem na smyczy. Hertog rzucił się do mieszkania, zostawiając brudne ślady na czystej podłodze.
— Mamo, tutaj masz karmę i zabawki, pamiętaj, trzy spacery dziennie. Musimy lecieć, bo spóźnimy się na samolot! — powiedział, wciskając smycz i całując ją w policzek.
Nina została sama w przedpokoju. Hertog zaczął badać nogi fotela. W tle rozległ się szelest rozdzieranej tkaniny.
Sprawdziła telefon. Może zadzwonić do córki? Ola mogłaby zrozumieć. Jednak palec zawisł nad ekranem.
Ola nie dzwoniła od miesiąca. Przecież też miała własne życie i rodzinę.
Tym razem Nina nie poczuła gniewu, ale coś innego — chłodne, przejrzyste i trzeźwe zrozumienie. Koniec z tym.
Poranna niespodzianka
Poranek zaczął się od tego, że Hertog, okazując uczucia, wskoczył na łóżko, zostawiając na białej pościeli dwa błotniste odciski łap wielkości spodków.
Nowy narożnik w salonie miał już trzy rozdarcia, a ukochany fikus, pielęgnowany przez pięć lat, leżał na podłodze z pogryzionymi liśćmi.
Nina nalała sobie waleriany prosto z butelki i zadzwoniła do syna. Odebrał po chwili, w tle było słychać szum fal i śmiech Kasi.
— Mamo, co się stało? U nas wszystko świetnie, morze cudowne!
— Kirill, mam problem z psem. Psuje mieszkanie, rozdarł kanapę, nie mogę nad nim zapanować.
— Co? — zaskoczył się Kirill. — On nigdy nie robił takich rzeczy. Może go zamykasz? Potrzebuje swobody. Mamo, nie zaczynaj. Właśnie przylecieliśmy, chcemy wypocząć. Po prostu wyprowadzaj go dłużej, uspokoi się.
— Wyszedłam z nim rano na dwugodzinny spacer! Ciągnie tak mocno, że mogłam upaść! Kirill, odbierz go, proszę. Znajdź inną opiekę.
W słuchawce zawisła cisza, potem zabrzmiał surowy głos Kirilla:
— Mamo, serio? Jesteśmy na drugim końcu świata. Jak mam go zabrać? Sama się zgodziłaś. Chcesz, żebym przerwał wszystko i wrócił przez Twoje kaprysy? To egoizm, mamo.
Słowo „egoizm” uderzyło jak policzek. Ona, żyjąca dla nich całe życie, miała być egoistką.
— Nie kapryszę, ja…
— Koniec, mamo, Kasia przyniosła drinki. Baw się z Hertogiem, na pewno się zaprzyjaźnicie. Całuję.
Później znów cisza.
Dłonie Niny drżały, usiadła przy kuchennym stole z dala od zniszczeń. Poczucie bezradności było niemal namacalne. Postanowiła zadzwonić do Oli. Córka zawsze była bardziej rozsądna.
— Cześć, Ola.
— Hej, mamo. Coś pilnego? Jestem na spotkaniu.
— Tak, pilne. Kirill zostawił mi psa i odleciał. Ten pies jest nie do opanowania. Porysował meble, boję się, że ugryzie mnie lada chwila.
Ola głęboko westchnęła.
— Mamo, Kirill prosił, więc musiała być potrzeba. To trudne pomóc rodzinie? Jesteśmy rodziną. Kanapę posprzątajcie albo kupcie nową. Kirill potem odda. Pewnie.
— Ola, nie chodzi o kanapę! Chodzi o to, jak mnie potraktowali! Postawili mnie przed faktem dokonanym!
— A jak miał robić? Klęczeć i błagać? Mamo, przestań. Jesteś na emeryturze, masz mnóstwo czasu wolnego. Pogłaszcz psa, co w tym złego? Muszę już kończyć, szef patrzy.
Rozmowa się skończyła. Nina położyła telefon na stół.
„Rodzina” — to dziwne słowo. W jej przypadku oznaczało grupę osób pamiętających o niej, gdy czegoś potrzebują, i krytykujących ją za egoizm, gdy nie spełnia ich natychmiastowych oczekiwań.
Wieczorem do drzwi zadzwoniła sąsiadka z dołu, zdenerwowana jak burza.
— Nino! Twój pies wyje już od trzech godzin! Moje dziecko nie może spać! Jeśli go nie uciszycie, zadzwonię na policję!
Hertog, stojący tuż za Niną, szczekał radośnie, potwierdzając słowa sąsiadki.
Nina zamknęła drzwi, spojrzała na psa machającego ogonem, a potem na poszarpaną kanapę i telefon. W jej wnętrzu narastało ciężkie rozdrażnienie.
Zawsze starała się rozwiązywać wszystko łagodnie — przekonywać, tłumaczyć, prosić o zrozumienie.
Jednak jej argumenty, uczucia i logika nie trafiały do nikogo. Rozbijały się o mur obojętności i wyższości.
Wzięła smycz.
— Pójdziemy na spacer, Hertog.
Prowadzona przez nią na smyczy po parku, czuła, jak napięcie w ramionach zmienia się w tępy, ciągły ból.
Hertog ciągnął do przodu, niemal wyrwał smycz z osłabionych dłoni Niny. Każde szarpnięcie przypominało bolesne słowa syna i córki: „egoizm”, „masz dużo czasu”, „trudno pomóc?”.
Niespodziewanie zbliżyła się do nich Zinaida, była koleżanka z pracy, lekko tańcząc, z modnym szalem i błyszczącymi oczami.
— Nino, cześć! Ale się zmieniłaś! Znowu z wnuczkiem? — wskazała na Hertoga.
— To pies mojego syna — odpowiedziała cicho Nina.
— Aha! — zaśmiała się Zina. — Ty zawsze jesteś od pomocy. Już niedługo lecę do Hiszpanii — na flamenco! Wyobrażasz to sobie? Z dziewczynami z grupy. Mąż najpierw narzekał, potem powiedział: „Lecisz, zasłużyłaś”. A kiedy Ty ostatnio miałaś urlop?
Pytanie wisiało w powietrzu. Nina nie mogła sobie przypomnieć. Odpoczynek kojarzył się jej tylko z działką, wnuczkami i pomocą rodzinie.
— Wyglądasz na zmęczoną — powiedziała ze szczerym współczuciem Zina. — Nie dźwigaj na sobie całego świata. Dzieci są dorosłe, radź sobie same. Bo inaczej będziesz ciągle z psami, a życie przeminie obok.
— Muszę lecieć, mam próbę! — szybko dodała i odeszła, zostawiając za sobą woń drogich perfum i ciszę.
„A życie przeminie obok” — to krótkie zdanie uderzyło jak eksplozja. Nina zatrzymała się gwałtownie. Hertog spojrzał na nią zaskoczony.
Patrzyła na psa, swoje ręce, trzymające słabiutką smycz, na szare bloki dookoła i poczuła: już nie może tak dłużej. Ani jednego dnia. Ani jednej godziny.
Wszystko. Koniec.
Wyjęła telefon, palce drżały, wpisała w wyszukiwarkę „najlepszy hotel dla psów w Moskwie”.
Pierwsza strona pokazywała luksusowe zdjęcia: przestronne boksоwy, basen, salon pielęgnacji, indywidualne treningi z behawiorystą. Ceny powalały na kolana.
Nina zdecydowanie wybrała numer.
— Dzień dobry. Chciałabym zarezerwować pokój dla doga, na dwa tygodnie, pełen pakiet z opieką spa.
Zamówiła taksówkę prosto do parku. W samochodzie Hertog zachowywał się zaskakująco spokojnie, jakby wyczuwał zmiany.
W hotelu czuć było zapach lawendy i drogich szamponów. Miła dziewczyna w uniformie podała umowę.
Nina bez wahania wpisała w rubryce „Właściciel” imię i telefon Kirilla.
W rubryce „Płatnik” również jego nazwisko. Zapłaciła zaliczkę z pieniędzy, które odkładała na nowe płaszcze. To była najlepsza inwestycja w jej życiu.
— Będziemy wysyłać codzienne zdjęcia na numer właściciela — uśmiechnęła się dziewczyna, odbierając smycz. — Nie martw się, Twój chłopak polubi tu pobyt.
Wróciwszy do spokojnego, mimo zniszczeń mieszkania, Nina po raz pierwszy od lat poczuła nie samotność, lecz spokój.
Zapaliła herbatę, usiadła na intact części kanapy i wysłała dwa identyczne SMS-y. Jeden do Kirilla, drugi do Oli:
„Hertog jest bezpieczny. Jest w hotelu. Wszelkie pytania do właściciela.”
Wyłączyła dźwięk telefonu.
Telefon zaczął wibrować po trzech minutach. Patrzyła na rozświetlony ekran z nazwą „Kirill” i popiła herbatę.
Nie odebrała. Wibracje powtórzyły się. Potem pojawiła się wiadomość od Oli: „Mamo, co to znaczy? Oddzwoń natychmiast!”
Włączyła dźwięk telewizora i podgłośniła. Wiedziała, co dzieje się po drugiej stronie — panika, złość, próby pojęcia, jak ich wygodna, zawsze gotowa mama mogła tak postąpić.
Prawdziwa burza wybuchła po dwóch dniach. Nagle zabrzmiał agresywny dzwonek do drzwi.
Spokojnie podeszła i spojrzała przez wizjer. Kirill i Ola stali na progu — opaleni, rozzłoszczeni. Wyglądało na to, że ich urlop jest całkowicie zrujnowany.
— Otwieraj, mamo! Zwariowałaś? Jaki hotel? Oni nam rachunek wystawili, widziałaś te sumy? Chcesz nas zrujnować przez psa?
— Witajcie dzieci — odpowiedziała spokojnie Nina. — Wchodźcie, ale proszę, zdejmijcie buty. Umylam podłogi.
To spokojne powitanie zbiło ich z tropu bardziej niż kłótnia. Weszli do mieszkania. Kirill obejrzał rozdartą kanapę i przewrócony kwiat.
— To co? — wskazał palcem na kanapę.
— To konsekwencje pobytu twojego “wychowanego” psa — odparła Nina. — Wezwałam fachowca, wycenił szkody. Oto rachunek za renowację mebli i zakup nowego fikusa.
Położyła na stole wydrukowany dokument.
— A ty mi jeszcze wystawiasz rachunek? — zdenerwował się Kirill. — Powinnaś nad nim panować!
— Powinnam? — pierwszy raz od wielu lat spojrzała na syna chłodno i obojętnie.
— Nic wam nie jestem winna, dzieci. Tak rozumiem, że przyszliście po to, by odebrać zaliczkę i zażądać odszkodowania?
Ola próbowała złagodzić sytuację:
— Mamusiu, po co tak? Jesteśmy rodziną. Wszyscy moglibyśmy się dogadać. Kirill trochę przesadził, ale kto nie ma gorszych dni? Po co od razu tak skrajnie?
— Skrajności to wtedy, gdy twój własny syn oskarża cię o egoizm, bo nie chcesz, żeby twój dom zmienił się w ruinę.
Skrajności to sytuacja, gdy córka twierdzi, że masz „mnóstwo czasu”, by służyć jej bratu. A to, — wskazała na rachunek, — jest konsekwencją waszych wyborów.
Kirill poczerwieniał.
— Nie zapłacę ani grosza! I za twój głupi hotel też nie!
— Dobrze — odpowiedziała spokojnie Nina. — Nie spodziewałam się inaczej. Sprzedaję działkę.
To był cios poniżej pasa. Działka, na którą planowali wakacyjne grille i kąpiele w bani. Ich działka. Miejsce odpoczynku, podczas gdy matka całe lato pielęgnowała grządki i malowała płot.
— Nie masz prawa! — krzyknęła Ola, zapominając o roli mediatora. — To nasza działka! Spędziliśmy tam całe dzieciństwo!
— Dokumenty na mnie — wzruszyła ramionami Nina. — A dzieciństwo, Olu, się skończyło.
Za odzyskane pieniądze pokryje straty, zrekompensuje sobie moralne szkody i może nawet wykupi wczasy w Hiszpanii.
Zinaida mówiła, że to piękne miejsce.
Patrzyli na nią, jak na obcą. To nie była ich spokojna, uległa matka, lecz kobieta ze stalowym kręgosłupem, o którego istnieniu nawet nie wiedzieli.
Kobieta, która już nie bała się ich złości, manipulacji i uraz.
Po długim czasie w pokoju zapanowała napięta cisza — niezręczne milczenie zwycięstwa. Oni przegrali.
Po tygodniu Kirill przelał całą sumę, bez grosza zwrotu. Nie było żadnych przeprosin ani kolejnych telefonów.
Nina nie oczekiwała tego. Wyjęła z kredensu starą, prawie nieużywaną walizkę i zadzwoniła do Zinaidy.
— Zino, cześć. Masz jeszcze miejsce na flamenco?
Podsumowanie
Historia Niny Pietrownej to opowieść o trudach samotności i roli, jaką człowiek może pełnić dla swoich bliskich — często bardziej funkcjonalnej niż emocjonalnej.
Z bólem zrozumiała, że większą krzywdą niż samotność bywa poczucie bycia potrzebnym jedynie wtedy, gdy ktoś czegoś wymaga.
Jednak jej decyzja, by postawić siebie na pierwszym miejscu, przekazać opiekę nad psem profesjonalistom i odzyskać kontrolę nad własnym życiem, pokazuje siłę i odwagę, które mogą pojawić się wraz z doświadczeniem i wiekiem.
Ta przemiana staje się inspiracją dla wszystkich, którzy czują się niewidoczni i niepotrzebni we własnych rodzinach, podkreślając, że dbanie o siebie to nie egoizm, lecz konieczność.