Mój mąż Jakub pochodzi z dużej i hałaśliwej rodziny. Ma trzech braci i dwie siostry. Wszyscy już dawno mieszkają osobno, mają swoje rodziny i dzieci. Ale regularnie odwiedzają nasz dom. I to nie na zwykłą herbatę, a na prawdziwe uczty. Zawsze znajdą powód: urodziny, imieniny, rocznice. I za każdym razem spotykamy się u nas, bo, jak mówią krewni: „U was jest wygodnie, macie duży dom i podwórko”. Rzeczywiście, kupiliśmy przestronny dom za miastem – długo pracowaliśmy i oszczędzaliśmy. Kiedy tylko pojawiło się miejsce z altanką, grillem, trawnikiem i parkingiem, cała rodzina uznała, że to teraz ich „domek letniskowy”.
Na początku mi się to podobało. Wychowałam się sama, bez rodzeństwa. Cieszyłam się, że teraz jestem częścią dużej rodziny. Nakrywaliśmy do stołu, piekliśmy mięso, śmialiśmy się. Ale potem… potem stało się to prawdziwą harówką. Wiecie, ile trzeba przygotować, gdy przyjeżdża ponad 15 osób? A nikt nie pytał, czy potrzebna jest pomoc. Kobiety od razu siadały w cieniu z kieliszkiem wina, mężczyźni szli rozpalać grill. A ja od rana – w kuchni. Kroiłam, smażyłam, myłam, sprzątałam. Roznosiłam talerze, zbierałam brudne. Tylko Jakub czasem zaglądał, przepraszająco się uśmiechając: „Pomóc ci?”. Tłumiąc irytację, kiwałam głową: „Dam radę…”
Ale najgorsze było to, jak wychodziłam do gości – rozczochrana, w fartuchu, bez makijażu. A oni – eleganccy, jak na przyjęcie, a nie na wizytę na wsi. A ja przecież też chciałam inaczej: ubrać sukienkę, ułożyć włosy, usiąść z kieliszkiem wina. Ale nie zdążyłam. Byłam obsługą.
Po takich wieczorach Jakub sam zmywał góry naczyń i wysyłał mnie spać. Widziałam, że był zmęczony. Jeden wolny dzień w tygodniu, a i tak wypełniony krzykiem dzieci i hałasem rozmów. A on marzył, żeby po prostu poleżeć, zamówić pizzę i obejrzeć film. Ale nie chciał kłócić się z rodziną. Ja też milczałam. Aż pewnego dnia zadzwonił jego brat.
„Będziemy u was świętować moje urodziny, jak zwykle.”
Jakub odłożył słuchawkę, odwrócił się do mnie i powiedział:
„Jutro wstajesz, ubierasz swoją najlepszą sukienkę, robisz uczesanie, a jeśli chcesz – makijaż. Możemy nawet kupić ci coś nowego. Ale – do kuchni nie wchodzisz. Ani kroku. Koniec.”
„Ale jak…” – zaczęłam.
„Koniec. Niech przywożą ze sobą. Nie jesteś kucharką ani służącą. My też mamy prawo do odpoczynku.”
Milcząco skinęłam głową. Było to dziwne, ale przyjemne.
Następnego dnia przyjechała cała gromada ludzi. Uśmiechy, pudełka z tortami, mięso w torbach. A na stole – pusto. Krewni spoglądali po sobie: no gdzie przekąski, sałatki, gdzie gospodyni? Wtedy Jakub spokojnie wyszedł i powiedział:
„Od teraz będzie tak. Jeśli chcecie świętować – bierzcie udział. My z żoną jesteśmy zmęczeni. Ona nie ma obowiązku was obsługiwać. Albo każdy przynosi coś swojego, albo szukacie innego miejsca na imprezę.”
Zapanowała cisza. Jedli, ale bez dawnej radości. Rozmowy nie kleiły się. Ale na kolejną okazję jedna z sióstr – po raz pierwszy od lat! – zaprosiła wszystkich do siebie.
Okazało się, że mogą. Jeśli tylko chcą. Niekiedy wystarczy jedno stanowcze słowo, by zmienić od lat utarte nawyki.